Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Uluslararası Psiko-Sosyal Eğitim Araştırmaları Dergisi 2025, Clt. 5(8) 121-141
Matematik Eğitiminde Değer Aktarımı: Eğitsel Medya İçeriği ve Matematik Öğretim Programının Karşılaştırmalı İncelemesi
ss. 121 - 141 | DOI: https://doi.org/10.29329/upsead.2025.1335.7
Yayın Tarihi: Haziran 30, 2025 | Görüntüleme Sayısı: 0/0 | İndirilme Sayısı: 0/0
Özet
Matematik eğitimi, sadece bilişsel becerilerin gelişimine katkı sunmakla kalmaz; aynı zamanda öğrencilerin toplumsal ve ahlaki değerleri içselleştirmelerine olanak tanıyan bir öğrenme alanıdır. Günümüzde medya içerikleri, özellikle çocuklara yönelik televizyon programları, değerler eğitimi açısından önemli bir araç haline gelmiştir. Bu bağlamda, bu çalışmanın amacı, Sihirli Matematik TV Programı'nda yer alan değersel unsurların, 2024 yılında yayımlanan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli matematik öğretim programında tanımlanan kök değerlerle ne ölçüde örtüştüğünü belirlemektir. Araştırmanın kuramsal temeli değerler eğitimi, medya destekli öğrenme ve problem çözmenin eğitsel ve değersel boyutlarına dayanmaktadır. Nitel araştırma desenine sahip çalışmada, söylem analizi ve doküman analizi yöntemleri bir arada kullanılmıştır. Veriler, 2018–2021 yılları arasında yayımlanan Sihirli Matematik TV Programı’nın 20 bölümüne ait transkriptler ile 2024 öğretim programının değerler listesi ve öğrenme çıktılarından elde edilmiştir. Kodlama süreci, öğretim programındaki kök değerler temel alınarak yürütülmüştür. Analiz sonuçları, programda en sık vurgulanan değerlerin “saygı”, “sorumluluk” ve “sabır” olduğunu; ayrıca “çalışkanlık”, “dostluk”, “estetik” ve “mütevazılık” gibi değerlerin dolaylı biçimde işlendiğini ortaya koymuştur. TV programının, yeni öğretim programından önce yayınlanmış olmasına rağmen, değersel açıdan güncel programla önemli örtüşmeler gösterdiği görülmüştür. Ancak bu tarihsel farklılık, çalışmanın sınırlılıkları arasında yer almaktadır. Sonuç olarak, medya içeriklerinin matematik öğretiminde değersel kazanımları destekleyecek şekilde yapılandırılması önerilmektedir.
Anaktar kelimeler: Matematik eğitimi, değerler eğitimi, söylem analizi, doküman analizi
APA 7th edition
Demirci, B., & Ozdemir, A. (2025). Matematik Eğitiminde Değer Aktarımı: Eğitsel Medya İçeriği ve Matematik Öğretim Programının Karşılaştırmalı İncelemesi. Uluslararası Psiko-Sosyal Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(8), 121-141. https://doi.org/10.29329/upsead.2025.1335.7
Harvard
Demirci, B. and Ozdemir, A. (2025). Matematik Eğitiminde Değer Aktarımı: Eğitsel Medya İçeriği ve Matematik Öğretim Programının Karşılaştırmalı İncelemesi. Uluslararası Psiko-Sosyal Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(8), pp. 121-141.
Chicago 16th edition
Demirci, Betul and Atilla Ozdemir (2025). "Matematik Eğitiminde Değer Aktarımı: Eğitsel Medya İçeriği ve Matematik Öğretim Programının Karşılaştırmalı İncelemesi". Uluslararası Psiko-Sosyal Eğitim Araştırmaları Dergisi 5 (8):121-141. https://doi.org/10.29329/upsead.2025.1335.7
Akar, C. (2017). Sosyal bilgiler öğretiminde değerler eğitimi (2. baskı). Pegem Akademi.
Aşıcı, F., & Dede, Y. (2019). Matematiksel problemler aracılığıyla eğitimsel değerlerin aktarımı: Kuramsal bir çalışma. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 13(1), 260-283.
Baran, S. J. (2024). Introduction to mass communication: Media literacy and culture. McGraw-Hill.
Bishop, A. J. (1988). Mathematical enculturation. A cultural perspective on mathematics education. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers. http://dx.doi.org/10.1007/978-94-009-2657-8
Bishop, A. J. (1999). Mathematical enculturation: A cultural perspective on mathematics education. Springer.
Buckingham, D. (2007). Media education: Literacy, learning and contemporary culture. Polity Press.
Ceylan-Dadakoğlu, S., Özdemir, A., & Dadakoğlu, B. (2023). Determining the value hierarchies of the ‘Z’ generation. Journal of Education for Life, 37(1), 14-33. https://doi.org/10.33308/26674874.2023371479
Çimen, H. (2023). Açık ve uzaktan eğitim uygulamalarının eğitime etkisi üzerine bir değerlendirme. Açıköğretim Uygulamaları ve Araştırmaları Dergisi, 9(2), 123-145.
Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (Çev. Ed. M. Bütün & S. B. Demir). Siyasal Kitabevi.
Dede, Y. (2007). Matematik öğretiminde değerlerin yeri ve önemi üzerine bir değerlendirme. Eğitim ve Bilim, 32(146), 73-80.
Dede, Y., Marschall, G., & Clarkson, P. (Eds.). (2024). Values and valuing in mathematics education: Moving forward into practice. Springer. https://doi.org/10.1007/978-981-99-9454-0
Ergün, M. (1994). Eğitim sosyolojisi. Ocak Yayınları.
Gündüz, G. F., & Özışık, C. (2023). İlkokullarda Kullanılan İngilizce Ders Kitaplarındaki Değerlerin İncelenmesi. Yaşadıkça Eğitim, 37(2), 441–466. https://doi.org/10.33308/26674874.20233725342
Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (2000). Learning and teaching about values: A review of recent research. Cambridge Journal of Education, 30(2), 169-202.
Kalogeropoulos, P., Russo, J. A., & Clarkson, P. (2021). Exploring educator values alignment strategies in an intervention context: The emergence of the beacon strategy. ECNU Review of Education, 4(2), 327-348.
Kaya, A., & Özdemir, E. (2019). Değerler eğitimi: Kuram ve uygulama. Pegem Akademi.
Kim, H. J., Won, K., & Lee, G. (2024). What do Korean students value in mathematics learning? Insights into mathematical well-being. Journal of Mathematics Education, 32(1), 45-68.
Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. Bantam.
Livingstone, S. (2009). Children and the Internet: Great expectations, challenging realities. Polity Press.
Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2024). Türkiye yüzyılı maarif modeli matematik öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Millî Eğitim Bakanlığı (MEB). (2017). Değerler eğitimi yönergesi. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
O'Dwyer, L. M., & Bernauer, J. A. (2014). Quantitative research for the qualitative researcher. SAGE Publications.
Özkaya, S., & Duru, A. (2020). Eğitimde değerlerin önemi. Değerler Eğitimi Dergisi, 18(39), 1-23.
Seah, W. T., & Bishop, A. J. (2000). Values in mathematics education: Making values teaching explicit in the mathematics classroom. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 31(1), 53-66.
Türk Dil Kurumu [TDK]. (2021). Türkçe sözlük. https://sozluk.gov.tr/
Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2020). Değerler eğitimi (6. baskı). Pegem Akademi.
Valkenburg, P. M., & Cantor, J. (2001). The development of a child into a consumer. Journal of Applied Developmental Psychology, 22(1), 61–72.
Van Dijk, T. A. (2007). Söylem ve iktidar (Çev. Ed. A. Ç. Çoban & Z. Kılıç). Ayrıntı Yayınları.
Yamazaki, M. (2024). A Study of Japanese and Australian Students’ Mathematical Values in Problem-Solving. In: Dede, Y., Marschall, G., Clarkson, P. (eds) Values and Valuing in Mathematics Education. Springer, Singapore. https://doi.org/10.1007/978-981-99-9454-0_15
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. bs.). Seçkin Yayıncılık.
Yüksel, E. (2012). Söylem analizi. İçinde M. Metin (Ed.), Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (ss. 199-220). Pegem Akademi.
