Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Uluslararası Psiko-Sosyal Eğitim Araştırmaları Dergisi (UPSEAD), bilgi üretiminin ve yayınlanmasının etik ilkelere, tarafsızlığa ve saygıya dayalı bir çerçevede gerçekleştirilmesini sağlamak amacıyla bir dizi etik politikayı benimsemiştir. Bu kapsamda tüm paydaşların (yazar, editör, hakem, okuyucu, yayıncı) etik davranış standartlarına uymaları beklenmektedir.

UPSEAD'deki etik görev ve sorumluluklar, Yayın Etiği Komitesi'nin (COPE) açık erişimli rehber ilkeleri temel alınarak belirlenmiştir. Paydaşlar, bu dokümanda yer alan ilkelerle ilgili daha fazla açıklamaya ihtiyaç duyduklarında COPE kılavuzuna başvurabilirler.


Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları

Genel Sorumluluklar Editörler, dergide yayımlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk doğrultusunda:

  • Yayın kalitesini artırma süreçlerini yönetir,

  • Telif haklarına ve etik standartlara uygunluk sağlar,

  • Derginin ulusal ve uluslararası alandaki gelişimini destekler,

  • Okuyucu ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya çalışır,

  • Bilimsel ifade özgürlüğüne destek verir,

  • Yayın süreçlerinde açıklık ve şeffaflığa önem verir,

  • Yayın etiği alanındaki güncel gelişmeleri takip ederek süreçlerde gerekli güncellemeleri yapar.

Okuyucularla İlişkiler

  • Görüş ve geribildirimleri dikkate alarak yanıtlar,

  • Yayımlanan çalışmaların orijinal ve katkı sağlayıcı olmasını temin eder,

  • Yayın kararlarında okuyucunun ilgi, beklenti ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurur.

Yazarlarla İlişkiler

  • Yayın süreci ve etik politikalar konusunda yazarlara bilgi verir,

  • Yazım kurallarını ve yazar rehberini yayımlar,

  • Yayın kapsamına uyan çalışmaları ön değerlendirmeye alır,

  • Çalışmaların bilimsel değeri, özgünlüğü ve katkısına göre karar verir,

  • Yazarlara açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirimler sunar,

  • Çifte kör hakemlik sürecinin tarafsız ve etkili şekilde yürütülmesini sağlar,

  • Yazar-hakem çıkar çatışmalarını önler,

  • Yazarların kişisel verilerinin gizliliğini sağlar,

  • İtiraz durumlarında yeni hakem süreci başlatabilir.

Yazar Hakları

  • Çıkar çatışması nedeniyle çalışmanın gönderilmemesi gereken hakemleri belirtebilirler,

  • İnceleme aşamasındaki çalışmalarını geri çekebilirler,

  • Hakem ve editör kararlarına itiraz edebilirler,

  • Yayın sürecinde ortaya çıkan maddi hataların düzeltilmesini talep edebilirler.

Hakemlerle İlişkiler

  • Alanıyla uyumlu hakemler belirler,

  • Hakemlere değerlendirme süreciyle ilgili bilgi verir,

  • Tarafsız, bilimsel ve yapıcı değerlendirmeler yapmalarını sağlar,

  • Hakem bilgilerini gizli tutar,

  • Hakem havuzunun güncel tutulmasını sağlar.

Editörler Kurulu ile İlişkiler

  • Yayın politikalarının geliştirilmesi için düzenli toplantılar düzenler,

  • Kurul üyelerinden gelen geribildirimleri dikkate alır,

  • Kurul üye seçiminde tarafsızlığa dikkat eder,

  • Editoryal karar süreçlerinde kurul ile iş birliği yapar.

Yayınevinden Bağımsızlık Editörler, yayınevinden bağımsız şekilde karar alma yetkisine sahiptir.

Akademik Bütünlük ve Fikri Mülkiyet

  • Her yayının akademik bütünlüğünden sorumludur.

  • Fikri mülkiyet haklarını korur ve ihlal durumunda yayınevine bilgi verir.

  • Eleştirilere yapıcı şekilde yaklaşır.

Etik Kurul Onayı ve İnsan/Hayvan Hakları Etik kurul onayı gerektiren çalışmalarda ilgili bilgilere (kurul adı, tarih, karar no) yer verilmelidir. Bu bilgiler hem makalenin yöntem bölümünde hem de başlangıç ya da son sayfalarında bulunmalıdır.

Etik Dışı Davranışlarla Mücadele Veri uydurma, kaynak çarpıtma, intihal, tekrar yayın, yazar katkısına dair şeffaf olmama gibi durumlarda makale reddedilir.


Yazarların Etik Sorumlulukları

  • Aynı anda birden fazla dergiye başvuru yapılmamalıdır.

  • Gönderilen çalışmanın özgün olması beklenmektedir.

  • Tüm kaynaklar doğru ve eksiksiz şekilde atıf yapılmalıdır.

  • Olası çıkar çatışmaları açıkça beyan edilmelidir.

  • Yazar, çalışmasında hata fark ederse bunu derhal bildirmelidir.

  • Makaleye katkısı olmayan kişiler yazar olarak yazılmamalıdır.

  • Yazar sıralaması, hakemlik süreci başladıktan sonra değiştirilemez.

  • Gerekli görülmesi durumunda ham veri editöryal kurula sunulmalıdır.

  • Etik kurul onayı gerektiren araştırmalarda, onay belgesi ve etik bilgi makalede sunulmalı ve sisteme yüklenmelidir.

  • Olgu sunumlarında gönüllü olur/onam alındığı belirtilmelidir.

  • Derleme türündeki çalışmalarda etik kurul onayı aranmaz, ancak gerekmediği belirtilmelidir.

  • Görsel, ölçek vb. telifli materyaller için izin alındığı belirtilmelidir.

  • İnsan ve hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda uluslararası etik ilkeler göz önünde bulundurulmalıdır.


Hakemlerin Etik Sorumlulukları

  • Sadece uzmanlık alanındaki makaleleri değerlendirmelidir.

  • Cinsiyet, ırk, din, politik görüş gibi unsurlardan etkilenmeden bilimsel içerik temelinde değerlendirme yapmalıdır.

  • Çıkar çatışması durumunda değerlendirmeyi reddetmelidir.

  • Tarafsızlık ve gizlilik esasına bağlı kalmalıdır.

  • Aynı anda başka dergilere gönderildiğini veya intihal şüphesi taşıyan çalışmaları bildirmelidir.

  • Değerlendirme raporlarını açık, yapıcı ve nazik bir dil ile yazmalıdır.

  • Kişisel hakaret ve aşağılayıcı ifadelerden kaçınılmalıdır.

  • Değerlendirme sonrası makale ile ilgili bilgileri imha etmelidir.

  • Değerlendirmeyi zamanında tamamlamalıdır.


Yayıncının Etik Sorumlulukları

  • Yayın süreci üzerindeki karar yetkisi editörlere aittir.

  • Her makalenin telif hakkını korumalı ve kayıt altına almalıdır.

  • Bilimsel suistimal ve intihale karşı önlemler almalıdır.

  • UPSEAD web sitesinden tüm içeriklere açık erişim sağlamalıdır.


Açık Erişim Politikası

UPSEAD, açık erişim politikası benimseyen bilimsel bir dergidir. Yayınlanan içeriklerin bilimsel bilgiye katkı sağlaması ve yaygınlaştırılması hedeflenmektedir. Dergimiz, Budapeşte Açık Erişim Girişimi’ni desteklemektedir. Ayrıntılı bilgi için: https://www.budapestopenaccessinitiative.org/read/

Tüm makaleler, Creative Commons Attribution 4.0 International License lisansı ile korunur. Bu lisans; kaynak belirtildiği sürece içeriğin paylaşılmasına izin verir; ancak ticari amaçla kullanılamaz ve değiştirilemez.


İntihal Politikası

UPSEAD’a gönderilen her çalışma intihal taramasına tabi tutulur.

  • İntihal etik dışı bir davranıştır ve kabul edilemez.

  • Taranan benzerlik oranı toplamda %20’nin, tek bir kaynaktan ise %3’ün altında olmalıdır.

  • Yazarlardan, %1 üzeri benzerliklerde bile açıklama beklenebilir.

  • iThenticate©, Turnitin© ve intihal.net© gibi programlarla kontrol sağlanır.

  • Gerekli durumlarda editörler düzeltme veya reddetme kararı alabilir.


Etik İhlali Bildirimi

Eğer UPSEAD’daki bir makale, editör, hakem veya yazar ile ilgili etik dışı bir durumla karşılaşırsanız lütfen durumu şu adrese bildiriniz: upseadergisi@gmail.com


90 defa okundu.